Dünya
Azərbaycanlılarının Hüquqlarını Müdafiə Komitəsinin sədri Böyük
Rəsuloğludur. 90-cı illərdə Bakıda fəalliyyət göstərən güneylilər
arasında fəallığı ilə seçilən Böyük bəy yaşadığı ölkədə də
fəaldır.rəhbərlik etdiyi qurum Güney Azərbaycan siyasi məhbuslarının
hüquqlarının müdafiəsi ilə məşğuldur. Bizimlə söhbətində təşiklatından
fəalliyyətindən, görəcəyi işlərdən və Norveçdəki Azərbaycan təşkilatları
ilə əlaqələrindənVə Milli hərəkətin sorunları və çözümlərindən
danışdı. GAMOH Xalq Və İlişgilər kamesiyasının apardığı görüşmələr böyük
bəylə start vuruldu. bu türlü görüşmələr gələckcə davam edəcəkdir,
umazıq bunları eşidib və milli baxışımızda uyğuluyaq.bizim göndərdiyimiz
sorulara sayın rəsulöğlu belə cavab veribdir:(ikinci bölüm)
6.Güney Azerbaycan ve milli birlik
-
Üzərində geniş müzakirə, mübahisə və fəaliyət aparılması gərəkən qonu,
birlik məsələsi və düzgün bir birliyə gedən yolda qurulqcaq
körpünün
sağlamlıq dərəcəsinin ölçülməsidir. Çünki, birləşib güc mərkəzinə
dönüşməklə milli hərəkatımızın başarısının arasında qırılmaz bir bağ
var. Başqa ifadə ilə birlik yolunu düzgün seçib irəlilədiyimiz təqdirdə
Azərbaycanın nəcati qarantılaşacağı kimi bu qurtuluşun qansız qadasız
oluşunuda təmin edəbilər.
Onun
üçün birliğin tərifi, məqsədi və içdənliyinin açıqlanması gərəkdiyi
kimi onun çeşitli anlayışlardakı alqılarıda aydınlanmalıdır. Fikrimcə
birliyin ən gözəl tərifi bu ata sözlərində yatmışdır “ birlikdən güc
doğar- birlik dirlikdir- el gücü sel gücü”. Ama kim kim ilə
birləşəbilər, birləşmə hansı modeldə oalbilər, birləşmə hansı məqsəd və
haraya kimi dəvam edəbilər anlayışları da düzgün təhlil edilməlidir.
Şübhə yodur ki, Azərbaycan milli hərəkatının içində qurtuluş üçün eyni
ylou seçənlərin birləşməsi ən təbii, ən verimli və ən vacib məsələrdən
biridir. Başqa ifadə ilə Güney Azərbaycanın istiqlali yolunda fəaliyət
göstərən 4-5təşkilatın bir araya gəlməsi ağla yaxın bir görüşdür. Azərbaycan milli hərəkatının
“Azərbaycan
mərkəzli düşüncə sistəminə” girən federalçı (Fedealizm ilə bağlı
sualların 13-cü bəndində geniş fikir bildirəcəyəm) bölümünündədə
asanlıqla birləşməsi ağla batan və vacib
məsələ
sayılmaqdadır. Bütöv Azərbaycançıların asanlıqla bir araya gələbiləciyi
kimi, milli müxtariyətçilərin, Anadilimizin rəsmiləşməsini və sayrə
düşüncəlilərində bir ararya gəlməsi həm təbii həmdə asan sayıla bilər.
Bu yazıda, eyni fikirdə olan çeşitli qrupların nə üçün bir araya
gələmdikləri sualı hamıya aydın olduğuna görə ona toxunmuram.
Ancaq
bu birləşmələrin bütün milli hərəkatı qapsamadığı aydındır, başqa sözlə
bu qruplarında arasındakı fərqliliklər nəticəsində milli hərəkatımızın
bəlli mərhələlərdə zərbə alabiləciyidə aydındır. Birləşmənin başqa
modellri və yollarınada azcacıq toxunaraq təhlilimi dəvam etməyə
çalışacağam.
Birləşmə
çeşitli təşkilatlar və fikridaşlar arasında olduğu kimi bəlli bir
şəxsin ətrafında dayrə qurmaqla da mümkündür. Təbiidir ki, belə bir
krizmatik şəxsiyətin böyük istedadi, gücü, cəsarəti, düzgün təfəkkürü və
çeşitli özəllikləri gərəkməkdədir. Bu təhər birləşməyə qarşı çıxanlar,
bunun dikatorluqla nəticələnəcəyindən danışaraq məhkum edirlər. Bu
fikirdə olan soydaşlara demək lazimdir ki, bizin nə dövlət, nədə
hükumətimiz vardır ki, hərhansı bir mənafe üçün hər hansı bir
diktatorluqdan danışılabilsin. Fikrimcə milli hərəkatın inkişafi
yolunda, millətimizin nəcati üçün düşmən qarşısında kəskin mövqə tutmaq
diktatorluq olmadığı kimi ən vacib davranışdır və nəcat yolumuzu qısalda
bilər. Ancaq, öz daxilimizdə milli fəalları vurub səhnədən çıxarmaq
üçün kəskinlik, diktatorluqdan ötəyə millətə xəyanət sayılmalıdır. Bəzi
dayaz düşüncəlilərin ona buna sataşmağı kəskinlik tərif etməsi, hətta bu
kəskinlikdə çərçivəsində xoşlanmadıqları soydaşlarımıza İran casusu
leqbi verməsi, ondan da bətəri rəqib saydıqları mübarizlərin əleyhinə
saxta sənədlər düzəltməsi bu çirkin xəyanətin tam özüdür. Bunlara demək
lazimdir ki, içimizdə sizin kimi yaramazların törətdiyi ayrılıqlar,
bölünmələr, etimadsızlıqlar varkən İran dövlətinin casusuna ehtiyac
qalmamaqdadır. Millətini düşünən bir lider o millətin içindən ondan da
dəyərli bir insanın çixib və millətə yön verəcək insanların
olabiləciyini unutmamalıdır. Bir rəhbərin çətri altında birləşmənin
böyük müsbət cəhətlərini vurqulamaqla birlikdə əsas probləmi bütün
milli fəalları içinə alamamsı və özəlliklə düşmənin yaradacağı
alternativlər vasitəsi ilə hərəkətin içində daha da dərin çatlaqlar
açmağa çalışacağıdır. Belə bir rəhbərin heç bir təşkilata üzv olmaması,
bütün millətə səslənəbiləcyi halda qeyd etdiyim probləmin qarşısı
nisbətən alınabilər.
Birləşmənin
başqa modeli də hər hansı bir təşkilatın qapsamlı, düzgün və sistematik
fəaliyəti nəticəsində güclənib millətin diqqətini çəkməsi olabilər.
Belə bir durumda bütün hərəkətin birləşmsi mümkün olmasa da böyük
yüzdəsinin qoşulacağı başarı qaplarını genişləndirəcəkdir.
Yuxarıda
açıqlamağa çalışdığım bütün bu birliklərin çətinliklərindən,
probləmlərindən və olabiləcək çatışmamazlıqlarından danışsam da heç
birisi kənara qoyulmamalıdır. Imkan daxilində hər hansi bir formada
birləşməyin, milli hərəkatımıza faydalı olacağı inkar edilməzdir.
Çeşitli
formada birləşmək usullarını analiz edərkən ən doğru yolun bütün milli
hərəkati, “dilçisindən bütöv Azərbaycançısına qədər” birləşdirmək
modelini axdarıb tapmaq tarixi zərurət kimi qarşımızdadır. Ötə yandan,
bu sistemin beynalxalq huquq normaları əsasında legetimliyi və eyni
zamanda daxil və xaricdə açıqca fəaliyət imkani çərçivəsində olmasının
faydaları inkaar edilməzdir. Bugün Güney Azərbaycanda dilçilər, hətta
çevrə qoruyuçularının başına gələnləri hamımız bilməkdəyik. Ancaq, dünya
əfkari umumisinin, insan haqları preniplərinin qorunması ugrunda
beynalxalq qınaqların təsiridə unutulmamalıdır. Bəzilərinə görə,
bəlkədə çoxlarına görə belə bir birliyin yaranması mümkün olmasa da bu
model haqqında düşünərək fikir yürüdənlər olmuşdur. Şübhə yoxdur ki,
bütün milli fəallar və təşkilatlarımızı, mübarizəmizin son mərhələsinə
qədər bir araya gətirmək mümkün deyil.
Ancaq
, bəlli bir mərhələyə qədər vəya bəlli bir istəklərə çatana qədər hər
şəxs və təşkilat öz fikir və fəaliyətindən vaz geçmədən “Şura”
formasında “iş birliyinə” getməsi imkan daxilindədir. Bu düşüncə ilə
10-15 il öncə 10-15 nəfər Güney Azərbaycanlı bir araya gələrək “birlik
təşəbbüs qrupu” adı altında fəaliyətə başladı. Onun arxasınca 6-7 il
öncə “ Güney Azərbaycan Milli Birlik Şurası” –nın yaranması üçün
fəaliyətlər dəvam etdi. Bir vacib məsələni vurquluyaraq “Milli Şura” nın
prensiplərini aşağıda təqdim etməyi faydalı sayıram. Milli Şuraya heç
bir təşkilat üzv olmaz, ancaq refrandoma hazırlıq mərhələsinə çatana
qədər imkani daxilində orada çalışmaq üçün üzv verər və buna qatqı ilə o
təşkilatın başqanı otomatik olaraq “Milli Şuranın” “danışmanlıq”
qurumunda üzv olar. “milli shur.com” sitəsində, əsasnamə yazı və səs
formasında təqdim edildiyi kimi bu prensiplər də qeyd edilmişdir.
Milli Şuranın prensipləri
Yaranmaqda
olan “Güney Azərbaycan Milli Birlik Şurası”nın əsasnaməsinin
tənzimlənməsində, bu müddət ərzində iştirak edən, çeşitli siaysi görüş
sahibləri, aydınlar və təşkilat nümayəndələrinin düşüncə və təklifləri
yer almaqdadır. Bütün düşüncə və təkliflərdən seçilmiş “Milli Şura” yol
xəritəsinin təkmilləşərək bugünə gəlib çıxması, bizdə, bu yolun birliyə
gedən təkcə körpü olması inancını yaratmışdır.
Bu yolun çeşitli maniələrlə qarşılacağı hər
kəs tərəfindən aydınca bilinməkdə olsa da, inananların iradəsini qıra
bilməmişdir. Birliyə gedən yolun düzgün təsvirini anlamaq üçün geçən bu
müddət ərzində, bəzən səmimiyətlə, bəzənsə qeyri səmimi olaraq yaranan
çox sayılı birliklərin baş tutmuyaraq az müddətdə dağılması da bu yolun
doğruluğunun bir sübutu sayıla bilər. Çeşitli ocaqlar və şəxsi
maraqlardan qaynaqlanan bu maniələrin, bu çətin yoqquşu dirmaşmaqda bizi
zorladığını inkar etmirik. Başqalarının uğur qazanmasını, özlərinin
şəxsi ehtirasına maniə bildiklərinə görə daş dığırladanları qınamaqdan
başqa əlimizdən bir şey gəlmir. Ancaq, buna da inanırıq ki, Azərbaycan
Milli Hərəkatının birləşməsi nəhayət “Milli Şura” yolundan geçəcək və
geçəcək.
Bu düşüncə ilə yola çıxaraq, eyni halda,
təəssüflə soydaşlarımızın böyük əksəriyətinin ana dilimizdə oxuma
imkanının zəyif olduğuna görə, Milli Şuranın 4 əsas prəsiplərini aşağıda
təqdim edirik. Uzun və qapsamlı əsasnamədə gizlənən bu prənsipləri,
orada oxumağın çətinliyini nəzərdə alaraq, milli hərəkatımızın birlik
ehtiyacını hiss edən səmimi soydaşlarımızın, bunları oxuyub, Milli
Şuranı yaratmaqda olanlara qoşulması arzu edilməkdidir.
Bu prəniplər:
1- “Güney Azərbaycan Milli Birlik Şurası” nın
hədəfi Güney Azərbaycanda “milli müqəddəratı” təyindir. BMT-nin 1960-da
1541 sayılı bəyannaməsi və onun yan müzakirələri əsasında Güney
azərbaycanlılar bir millətdir. Onun üçün öz müqəddəratını “müstəqil bir
dövlət yaratmaq””başqa bir dövlətlə bütövləşmək” vəya hərhansı bir ölkə
ilə “federal/konfedral” formasında yaşamaq haqqı var.
(bax: Məramnamənin 1.5- ci bəndində əlavə 1 və 2 bölümlərinə).
2- Milli Şuranın idarə sistemi “Başqanlıq Şurası” vasitəsi ilə aparılır. Kimsənin sədarət iddeaları yol veriməzdir.
(Bax: Nizamnamənin 2.1.2 bəndi “təşkilat çartı” və 2.2.1 “başqamlıq şurası”bölümünə)
3- “Milli Şura”nın ideolojik xətti “
Azərbaycan Mərkəzli Düşüncə sistemi” dir. Yəni, hər şeydən öndə və öncə
Güney Azərbaycan probləmini həll etməyə çalışır.
(bax: Məramnamə bənd 1.3 “Birlikdə fəaliyət modeli” və onun alt bəndi 1.3.1 bölümlərinə)
4- “Milli Şura”demokratik qaydalara dayanaraq
fəaliyət edər. Bütün seçimlər və işlər səs vermək usulu ilə həyata
geçər. Bütün üzvlər öz fikir vəya mənsub olduqları təşkilatın
görüşlərinə sadiq qalaraq burada fəaliyət göstərir. Ancaq “refrandoma
hazırlıq mərhələsi”ni qazandıqdan sonra, mənsub olduğu fikiri burada
təbliq edəbilər.
(Bax: Məramnamədə 1.2.2.3 bəndi “Refrandoma
hazırlıq mərhələsi” 1.2.3 fəaliyət platforması və nizamnamədə 2.1. ci
bəndin “qurultay” bölümlərinə)
Güney Azərbaycan Milli Birlik Şurası
Təşkilat Komitəsi 22.11.2010
7.Güney Azerbaycan ve İran- ın geleceğinde rolu
-
Güney Azərbaycanın İranın gələcəyindəki rolunu geçən 100 ildəki tarixi
gəlişmələr kölgəsində dəyərləndirmək gərəkir. Gərçi bugün tarix boyu
tayı görünməmiş bir milli hərəkata yiyilənmişik və bu milli oyanışın
təsiri də göz qabağında tutulmalıdır. Iranda demokrasının ən böyük
düşməni Fars şovinizmidir. Arya ırqına dayanan bu ırqçı düşüncə
təəssüflə farsların və fars hakimiyətlərinin iliklərinə qədər yeridiyinə
görə o ölkədə demokratik bir düzən qurulacağına əsla inanmıram. Onun
üçündür ki, bizi aldadıb rejim davası meydanına sürükləmək fəaliyətlərin
Azərbaycanımızın ziyanına olacağına kəsin gözlə baxıram. Bu davalara
qoşulmaqla Azərbaycan və milli hərəkatımız onların içində əriyəcək,
rejimlərdən asılı olmuyaraq genə başımıza börk geçəcəkdir. Onun üçündür
ki, Azərbaycan milli hərəkatı öz istiqlaliyətini qorumasa, İrandaki rolu
ancaq rejim deyişilməsi ilə dəyərləndiriləbilər. Bu sözlərin yanında
bir gərçəyi də unutmamalıyıq ki, biz hər halda o ölkədə yaşayırıq və
təbii olaraq orada baş verənlərin bizə, və bizim milli fəaliyət və
mübarizəmizin onlara təsiri danılmazdır. Başqa ifadə ilə bizim, o
ölkədən ayrılaraq tarixi topraqlarımızda bir müstəqil dövlət qurmamız o
ölkənin neçə tikəyə bölünməsinə gətirib çıxaracqdır. Belə bir mürəkkəb
və qarışıqlıq içərisində ən doğru yol Azərbaycan milli hərəkatı birləşib
güc mərkəzinə dönüşərək üçüncü quvvə kimi təzahür etməsidir. Aydın
məsələdir ki, dünyada baş verən bütün milli qurtuluş mübarizələrində
olduğu kimi bizimdə mübarizəmizin sonu müzakirə yolu ilə başa
çatacaqdır. Ama üçüncü quvvə kimi təzahür etmədikcə hər hansi bir
müzakirə istər bügünkü hakimiyətlə istərsə də gələcək alternativlərlə
hərəkatımızı təhrif edəcək və nəcat yolumuzu tıxayacaqdır. Sonunda bir
daha vurqulamaq istəyirəm ki Azərbaycan milli hərəkatı öz müstəqillyini
qoruyaraq sistematik fəaliyətlə iş biriliyinə gedib böyük potansiyelini
işə salmaqla özünə böyük töhfələr verərək o ölkə , bölgə və dünyadakı
dəngələrin deyişməsində təsirli rolu olacaqdır.
8.Güney Azerbaycan ve ODP
-
ODP güney Azərbaycan üçün sıxıntı yaradan projelerden ən önəmlisi
olmasa da əhəmiyətlilərindəndir. Bu projənin həyata geçməsi İraq-dan
başlasa da yavaş yavaş yayılmaqda və həqiqi mənada ortadoğuda böyük
deyişikliklərin meydana gəlməsində meydan oxumaqdadır. Bu projənin,
bölgədəki yeraltı qaynaqlar, özəlliklə neft ilə ilgisi, İsrailin
qorunmasının qarantılaşdırılması və bu doğrultuda bəzi ölkələrin
sınırlarının deyişməsi planı özünü aydınca göstərməkdədir. İsrail qədər
olmasa da ona bənzər bir Kürd dövlətinin yaranması prosesi sürətlə dəvam
etməkdədir. Özəlliklə Türk ordusunun zəiflədiyi bir zamanda bu
məsələnin üstündə dərin düşünmək və çarə yolu axdarılmalıdıır. Güney
Azərbaycanla bağlı heç bir vəd vermiyən bu projə qarşımızda 3 probləm
yaradacaqdır.
A- Kürd şovinist qruplarının təcavüzü nəticəndə ortaya çıxan düyünün daha da dərinləşməsi.
B- Türkiyə ilə sərhədlərimizin arasına geçilməz səddin yaranması.
C- Kərkükdə yaranan acı durumun Güney Azərbaycanın batı bölgələrindəki bəzi şəhərlərdə yaranacağı.
Həmən
artırmalıyam ki, Azərbaycan milli hərəkatının fəaliyətləri nəticəsində
Güney probləmi yavaş yavaş dünya əfkarı umumisinə çıxsa da, bəzi
quvvələr özəlliklə bir Amerikan senatının bizimlə bağlı fikirləri
bəzilərini sevindirsə də indiki durumda bizimlə ilgili bir durum
deyişməsi inanılmazdır.
İstər
İraq-da, Suriyədə, istərsədə Türkiyədə ortada olan durum və bəzi siyası
çıxış və davranışlar göstərirki, ODP-sinin yerinə yetirilməsinə zəmin
yaranmışdır. Bəşar Əsəd, ordusunu Suriyənin şumalında yaşayan Kürd
bölgələrindən çəkib oraları PKK-lılara təslim etdikdən sonra, ölkədəki
Kürd dəstələrinin siyasi zindanilərini azad edib, Türkiyə əleyhinə işə
saldıqdan sonra SKY TÜRK tv də “indi söz sizdədir” programı aparılmaqdaydı. Qonaq
sifətində
BDP eş başqanı Selaheddin Demrtaş-ın ortadoğu projesi ilə bağlı
söylədikləri fikirlər, bu işlərdə əli və xəbəri olan bir şəxs kimi
düzgün təhlil edilməli və təhlükənin yaxınlaşması gözlənilməlidir. Həmin
şəxsin , o günlərdə Urfada geçirdiyi bir salon toplantısı danışığında,
ayaqlarını yerə vuraraq “ mənim bu durduğum yer Kürdüstandır”
dəvamında, “ Iğdırdan Hataya qədər Kürdüstandır” sözlərini düzgün
təhvil almaq gərəkir. Şübhə yoxdur ki, Türkiyə siaysətini Türk xalqı
təyin edəcəkdir, biz sadəcə sayın Erdoğan və Davudoğluna diyə blilərik
ki, Məsud barzani, sizin düşündüyüz kimi islami dəyərlərə inanmır, sizi
aldadır. Ama biz Azərbaycanlılar başımızı qara quyluyarq gələcək
müsibətləri görməməzlikdən gəlib gözləməkdənsə hər şeyə hazır olmalıyıq.
Özəlliklə bu haqda düşünərkən Fars ırqçılarının Arya ırqına dayanaraq
Kürdlərə meydan verərək bizim qarşımıza tikəcəkləri və tikdikləri
unutulmamalıdır.
9.Güney Azerbaycan ve Kürd sorunu
-
Güney Azərbaycanda Kürd sorununun acı bir tarixi var. Özəlliklə,
birinci və ikinci dünya müharibəsi zamanında Urmu kimi şehərlər və
ətrafında millətimizin başına gətirilənlərin acısı illər boyu dəvam
etmişdir. Bir məsələyə hamımız diqqət yetirməliyik ki, bu talan və
zülmlərin yerinə yetirilməsində bəlli səbəblərə görə Tehran
hakimiyətləri direkt olmasa da göz yumaraq xalqın əzabini artırıb. Bunun
ən bariz nümünəsi ikinci dünya müharibəsindəki Urmu hadisələrində Şah
rejiminin tutumu və islam hakimiyətinin batı Azərbaycan seçgilərindəki
oyunudur. Kürd talanlarına göz yuman fars hakimiyətlərinin bir səbəbi
ırqçılıqla bağlı olsa da ikinci səbəbi, qırqınlardan geriyə qalan
Türkləri “Tehran hakimiyətinin güclülüyü təqdirdə bu hadisələrin
qarşısının alına bilmə görüntüsünün yaradılmasıdır”. Onun üçündə diqqət
edilirsə o dönəmdə Urmuda Şah tərəfdarları artaraq, Tehranın gücünün
əmin əmanlıq gətirəcəyinə inanmalarıdır. Millət bilmirdi ki, Şahın
ordusu qəsdən uzaqda durur, qırqınlar olduqdan və mallar talandıqdan
sonra müdaxiləyə başlayır. Bu fikri 1955-də, yəni talanlardan 7-8 il
sonra Təbrizdən Urmuya köçdüyümüzdə, Cəhətli kəndində ağalıq bağının
bağbanı olan 70 yaşındakı Şəmsəddin əminin sözlərindən anlamışam. Bu və
buna bənzər məsələlərə mənim yaşımın icazə verdiyi qədər xatirə və
eşitdiklərimə işarə edəcəyəm. Baxmıyaraq ki, 1992-də Tehranda çap
etdiyim “ Qanlı illər” kitabına yazdığım önsözdə işarələr etmişəm. Ama,
millətin ayıq düşməsi və olayların gələcək nəsillərə çatması
vacibliyinə görə tikrarını faydalı görürəm. Həmin zaman “Qarahəsənli”
kəndində yaşayan Kəlbə Canəli əminin tək başına kürd talançılarının
qarşısında 3 gün müqvimət göstərərək kənd əhalisinin qaçaraq Urmu
şəhrinə pənah aparmasına imkan yaratdığı qəhrəmanlığıda eşitdiym
xatirələrdən idi. O kişiyə hamı kənd sakinləri böyük ehtiramla yanaşaraq
milli qəhrəman kimi qarşısında əyildiklərinin şahidi olmuşam, özümdə
əyilmişəm. Bu sözləri ona görə yazıram ki, bəzi təbliqatlarla
millətimizi psikolojik qorxuya salanlar bilsinlər ki, Kürd hücumlarının
qarşısında dayanmaq ən doğru qərardır. Islam inqilabi günlərində bu
müqavimətin şahidləri və başarıları çoxlarına aydındır.
Bunun
yanında, bugün bu zorakılıqların işarələri ilə birlikdə qarşımızda
yaratdıqları siyasi sorunlar da özünü açıqca göstərir. Kürd
təşkilatlarının istisnasız olaraq Qərbi Azərbaycan topraqlarını öz
xəritələrində göstərərk milli kin və nifrət yaratmaları hamımıza
aydındır. Bütün TV və informasyon vasitələrində bu fikri təbliq edərək
açıqca təcavüz siyasətlərini ortaya qoymaqdadırlar. Qəribə burasındadır
ki, nəçə gün öncə Diyarbəkir-in BDP-li bələdiyə başqanı açıqca “böyük
Kurdüstan dövlətinin yaranmasında, öncə Türkiyə-İraq və Suriyədəki Kürd
başkəndlərini sıraladıqdan sonra, Şumali Kürdüstan-ın ( İran Kürdüstanı)
paytaxtının mahabad ( Sovuqbulaq) olduğunu bildirdi. Başqa ifadə ilə
güney Azərbaycan Milli Hərəkati canlı bir Kürd sorunu ilə qarşı
qarşıyadır. Hər kəs yaxşı bilirki, bizim onlarla heç bir probləmimiz
yoxdur, Kürd dəstələri bu sorunu yaratmaqdadır. Bütün hallarda, bu
gərginliklərin qarşısını almaq üçün ən vacib olan, birləşib güc
mərkəzinə dönüşmək olsa da aşağıda yazdığım təkliflərə diqqət çəkirəm:
A- Güclərin balansı
Urmu
ətrafında yaşayan Kürdlərə, anladaraq başa salmaq lazımdır ki, artıq
bugün Azərbaycan və Azərbaycanlıların durumu geçmişdəkindən fərqlidir.
Güclü milli hərəkatımız getdikcə güclənir və məntəqədə hər hansi bir
hadisə baş verirsə cananə müqavimətlə üzləşəcəkdir, qarşı hucumlarla
cavablandırılacaqdır. Nəticə, onların məğlubiyəti ilə sonuçlanacağına
görə, Kürd dəstələrinin yalançı təbliqatlarına inanıb özlərini bəlaya
salmasınlar, qanlarının axmasına razi olmasınlar.
B- Xalqın silahlanması
Urmu
və ovadakı Tük kəndlərində əskidən bəri hər evdə bir silah saxlama adət
və ənənəsi vardır. Bugün bu ənənə bir az zeyifləsə də nisbi olaraq
qorunmuşdur. Misal üçün Çongaralı kəndində indidə silahsız ev tapılmaz.
Demokrat partisinin Sulduza olan hucumunun qarşısında bu kənd əhalisinin
güclü müqaviməti dillərə dəstan oldu. Özünü müdafiə üçün bütün
imkanlardan, o cümlədən silahlı müqavimətdən faydalanmaq yerli və
beynalxalq qayda və huquqlara əsaslandığı kimi bizim tarixi
geçmişimizində bir ülgüsüdür. Biz heç bir millətin əleyhinə deyil,
özümüzü qorumaq üçün qətiyən silahlanmalıyıq.
C- Təbliqat
Kürd
dəstələrinin Güney Azərbaycandan topraq iddeaları kimsəyə sır deyil. Bu
haqda, daxil və xaricdəki dəstəkçilərinin yardımı ilə apardıqları geniş
təbliqatın əleyhimizə olan nəticələri də göz qabaqındadır. Bunun
yanında, baş verən hadisələri də necə öz xeyirlərinə çevirmək
siaysətindəki məharətləridə inkar edilməzdir. Bunun son numunesi, geçən
il Urmu gölü ilə Urmuda geçirilən geniş təzahüratda bir kürdün iştirakı
olmadan və ola bilmiyəciyindən xəbəri olan Kürd təbliqtaçıları onu
müsadirəyə çalışmalarıdır. Ama bu haqda, önəmsədiyim bir hadisənin
şahidi olduğum üçün bu xatirəni yazmağıda faydalı hesab edirəm.
1979
islam inqilabi ərəfəsində Tehranda yaşadığıma baxmıyarq, Kürd
talanlarının tarixcəsindən xəbər dar olduğuma görə Urmu-ya tez tez gedib
gəlsəmdə Sulduza hucumlarında orada deyildim. Baxmıyaraq ki, Urmu
qışlasına (sərbazxana) və Nazli kəndinə etdikləri hucumların qarşısının
alınmasının şahidi idim. Sulduz hadisəsi baş verdiyi zaman Tehranın
Narmək məhəlləsinin Əhmədiyə məscidinin qapısına asılmış 2 metir
uzunluğu bir metir ənində bir əlamiyə gördüm. Orada, Malla Həsəninin və
Urmudan gələn Türklərin Qarnaya hücümü, oranı talan və Kəndi xərabəyə
çevirdikləri və öldürülənlərin adları yazılmışdı. 1-2 il sonra,
çalışdığım bir məhəndis müşavir şirkətinin Sulduz ovası, Şorgöl, Gadar
və Balıqçı çaylarının projəsində iştirak etdiyimə görə oralarda iki
ilimi geçirtdim. Sulduz ovasında dağılmış Türk kəndləri, yıxılmış Türk
evləri bir yana dursun, kəndlilərin qan ağladığı bir durumda, hucumçu
demokratların içində çoxlu Türk solçularınında olmasını eşitmək ən ağır
ən faciəli sözlər idi. Xanaya gedərkən yol üstündə olan Qarna kəndinə
girdim, hər şey sağlam, üçülmüş ev, dağılmış yuva yox, biçimli bir kənd
gördüm. Təəssüflə bəzi soydaşlarımız hələdə o yalanları gəvşəməkdədir.
Bütün
bunlar göstərir ki, istər daxildə istər xaricdə, istər milli duyguların
inkişafi , istər topraq bütünlüyümüz , istər məzlumlulğumuz istərsə də
gücümüz haqqında təbliqatlarımız genişlənməli, millətimiz və dünya
əfkari umusinin diqqəti bu məsələyə çəkilməlidir.
D- Müzakirə
Yuxarıda
da toxunduğum kimi bütün probləmlər nəhayət müzakirə yolu ilə həll
olur. Ona görə Azərbaycan milli hərəkatı müzakirələrə hazır olmalı və
mümkün qədər düyünləri bu yolla çözməyə çalışmalıdır. Ancaq
müzakirələrin zaman , məkan və
şəraiti düzgün seçilməlidir. Bizim heç bir millətin varlığı və toprağında gözümüz
olmadığı
kimi heç bir millətin o cümlədən Kürd xalqının haqlarının danılmasına
razi deyilik. Azərbaycan milli hərəkatının, daxil və xaricdə Əhvaz
Ərəbləri ilə olan isti münasibətinin müsbət nəticələri göz qabağındadır.
Soydaşlarımız olan Türkmən və başqa Türk boyları ilə yaxınlığımız təbii
sayılsada başqa millətlərlə barış içində müştərək düşmən qarşısında
mübarizənin başarısının qatlanacağı aydındır. Ancaq, Kürd dəstərinin
topraq iddeları qarşısında onlarla müzakirə vəya iş birliyi,
millətimizin, aldanaraq müqavimətini azaldacağına göre öz millətimizə
xəyanətdir. Onun üçündür ki, Azərbaycan milli hərəkati üçün Kürdlərlə
müzakirəyə başlamağın şərtləri olmalıdır. Topraq iddeaları ilə bağlı
bütün təbliqatlarını durdurmalı, bütün yalançı xəritələri silməli,
əleyhimizə apardıqları fəaliyətləri dayandırmalı və aryaçı şovinistlərin
əlində alət olmaqdan çəkinməlidirlər.
10.Güney Azerbaycan ve qarabağ
-
Qarabağ düyünün açılmazlığının əsas səbəbi, Rusya, İran dövlətlərinin
siyasəti və Qərb ölkələrinin kristiyanlıq təəssübündən irəli
gəlməkdədir. Güney Azərbaycanda səslənən ”Fars,Rus, Erməni- bunlar
Türkün düşməni” şuarı göstərirki, milli hərəkatımız ağı qaradan seçdiyi
kimi dünya siyasətinidə düzgün tərəzidə ölçməkdədir. Aydındır ki, bu
probləm sadəcə Azərbaycan ve Ermənistan arasında qalsaydı, çoxdan həll
olmuşdu. Bu fikiri ona görə söylədim ki, güclü tərəf haqsız olsa da
başqalarının haqqını çeyniyərək haq sahibi olur. Ermənistan bu güclərə
arxalanıb ərköyünləşməsəydi , əlbətdəki bugün bizim işqal edilmiş
topraqlarımız olmazdı. Bu nəticəni almaq istəyirəm ki, Qarabağ
probləminin həlli, eyni halda buna ona yalvarmaq qınından çıxmaq üçün
hər şeydən öncə güclü olmağımız gərəkir. Şumali Azərbaycan cumhuriyəti,
bəlkədə quldurluqla məşquk olan Rus və fars qabağında duracaq qədər
güclü olamıyacaq. Ama , gücləndikcə nisbi olaraq söz sahibi olub,
müzakirələrdə daha möhkəm sözünü deyib, söyüşlə sevişi yerində işldrək
probləmin həllini yaxınlaşdıra bilər. Ama Güney Azərbaycan milli
hərəkatı gücləndikcə, tərəzidə Azərbaycan dövlətinin xeyrinə dördüncü
quvvə kimi daxil olacaqdır. Güney Azərbaycanın nəcati ilə İran dövləti
səhnədən çəkilməli olacaq və Ruslarında siyasətində yeni döllənmələr
zərurəti doğacaqdır. Buda, Qarabağın işqaldan azad olmasına müsbət təsir
göstərəcəkdir. Qarabğda müharibə gedən zaman bir çox Güneyli gönüllü
olaraq oraya getdi və ya getmək fikrində idi ama düzgün bir organizasyon
olmadığına görə gedəmədi. O zaman bəzi Güneylilərin fikrində,
Güneylilərin Qarabağ müharibəsinə qoşulub, oranı Ermənilərdən
təmizləməklə birlikdə Güneydə baş verəcək hər hansı bir toqquşmaya hazir
olmaq üçün təcrübə qazanmaq niyəti də varidi. Şübhə yoxdur ki, bu
mürəkkəb dünyada və hakim durumda bütün bu teoriləri dəqiqliyi ilə qəbul
etmək çətindir. Ama bir həqiqət var, bölgdə baş verəbiləcək
deyişikliklər nəticəndə güclü Güney Azərbaycan bu düyünündə çözümündə
aslan payı olabilər.
11.Güney Azerbaycan ve gelecekde iqtisadi sorunlar
-
Güney Azərbaycanın tarixi topraqlarında iqtisadi potansiyel həddindən
artıq yüksəkdir. Qarışıqlıqlar zamanı iqtisadi çətinlikləri nəzərə
almasaq, sakitlik vaxtı Güney Azərbaycanın iqtisadiyatının çox gəlişmə
imkanı var. Bilindiyi kimi Pəhləvi sulasəsi hakimiyətə gələndən bügünə
qədər, Tehranın asimilasyon siaysətinin bir paydasıda Azərbaycanın
iqtisadiyatının talanması olmuşdur. Bugünkü iqtisadi geri qaldığımızın
boyutları hər cəhətdən hamıya aşkar olduğuna görə ona toxunmuram.
Düşünürəm ki, Tehranın quyruğunda sürünərək özgələşmiş ölkəmizdə,
iqtisadiyatda heç bir halda bu günkündən geri qalınmıyacaqdır.
12.Güney Azerbaycan ve bağımsızlık
-
“Şərəfli millət öz bayrağının altında yaşar” ifadəsi çox dəyərli və
geniş mənali bir anlayışdır. Dünyanın heç bir yerində heç bir millət
tapa bilməzsiz ki, müstəmləkə halında özgə dövlətin quyryğuna bağlı
olaraq xoşbaxtlıq qazansın. Özəlliklə, iylənmiş rasist təfəkkürünü
mənimsəmiş bir millətin kəlvətinində dustaq olan toplumların qımıldayıb
əl qol açması heç
mümkün
deyil. Bugün Güney Azərbaycanda bütün varlığımızın talanması bir yana
dursun, Urmu gölünün quruması, son zəlzələdə ölüm ayağında olan
insanlara saymamazlıq göstərilməsindən, ögey münasibətdən alınacaq dərs
ibrət vericidir. Dinc, rahat və azad yaşamaq üçün bağımsızlıqdan başqa
yol yoxdur. Boynunda boyunduruq olan millət, incə bir qıl ilə bağlana
biləcəyinə görə qartal olsa üçamaz, aslan olsa qaçamaz. Fikrimcə bu
barədə bu neçə cümlə yetərli olsa gərək.
13.Güney Azerbaycan ve fedralizm
-
Güney Azərbaycanda “Azərbaycan mərkəzli düşüncə sistemine” daxil olan
federalizmin qarşısında olan çətiniklər istiqlalın qarşısında olanlardan
az deyil. Yuxarıda qeyd etdiyim düşüncə sisteminin xaricində, çeşitli
model federallıqların ortaya atıldığı bilinməkdədir. Utanmaz, Möhsün
Rizai-nın iqtisadi federalizm teorisini ortaya atması isə tam bir kələk
tam bir avanturistlik, sütəmər uşaqı qaqa diyərək aldatmaqdır. Şahin
oğlundan tutmuş, üzdən iraq demokrat düşüncəli cumhiriyətçilərə qədər,
Azərbaycanın oyanış və qurtuluşunun qarşısını almaq üçün aparılan bu
federalizm oyunu tam bir aldatmaca, tam bir çirkin siaysi oyundur.
Təəssüflə, bəzi soydaşlarımızda bu oyunun oyuncağı olub, hər hansi bir
şəxsi mənafe üçün öz millətinə arxa çevirmişdir. Bütün hallarda,
federalizm düşüncəsinin milli hərəkatımızı təhrif etməsi, millətimizin
qollarını başqa formada zəncirləməsi fikri, bayıra atılası bir teori
deyildir. Bu məsələnin geniş anladılması, özü özlüyündə böyük bir yazı
və təhlilə ehtiyacı vardır. Hətta əgər gücümüzün artması qorxusundan
titrətməyə düşəcək İran adı altında aryaçı ırqçı kəsim etnik
federalizmədə razılıq versə uzun illər boyu yerinə yetirilməsi mümkün
olmuyacaqdır. Bunun ən bariz göstərgəsi, Azərbaycanın tarixi
topraqlarının hüdüdlarını təyin etmək üçün 50 il bu federalçıları
dolandıracaqlar. Yavaş yavaş güclərini artırıb, bizi əzəbiləcək duruma
gəldikdən sonra ”nə hamam nə tas”. Kürəyimizi genədə yerə vuracaqlar,
başımızı Şah-lar, Şahzada-lar ayağının altında qurban kəsəcəklər.
Onların vədlərinə aldanan, balaca bir məqam, iş vəya maddı gəlir üçün
üzdən ıraq siyasətçilərimizin dizlərinə vurması da fayda vermiyəcəkdir.
Onun
üçündür ki, fikrimcə Azərbaycan milli hərəkatının bugünkü zamana uygun
olaraq dil istəyənləri, federalçılardan daha çox Azərbaycana faydalı
olacaqlar.
14.Güney Azerbaycan ve kendi muqedderatını belirleme
-
Milli mübarizəmizin nəticəyə çatması üçün “milli müqəddəratı təyin”
siaysəti ən doğru yoldur, su və soyuq geçirməz kürkdür. Bu qızıl xətt,
milli hərəkatımızın birləşməsinə meydan verdiyi kimi legetim və
beynalxalq huquq qaydalarına uygunluğu ilə altın körpüdür. Bir millətin
səsi ilə istiqlal, federal vəya bütövlüyə gedən yolun seçilməsi qədər
məntiqə uygun və qapsamlı model tapılmaz. Onun üçündürki, yuxarıda da
qeyd etdiyim kimi “ Güney Azərbaycan Milli Birlik Şurası” bu xətti
seçmiş və onu əsas hədəf kimi qəbul etmişdir. Həmən artırmalıyam ki
“milli şura” fikrincə referandomdan öncə 5 il müddətində hazırlıq
mərhələsi geçirilməlidir. Bu haqda və birləşmiş millətlər təşkilatının
1960- cı il 1541 sayılı bəyannaməsi barədə əsasnamədə geniş məlumat
verildiyinə görə sözü bundan artıq uzaltmıram.
15.Güney Azerbaycan ve idoloji
-
Güney Azərbaycanın idelojik nəzəriyəsi Türklük mehvəri ətrafında
dolanan Azərbaycançılıq fəlsəfəsi olmalıdır. Şübhə yoxdur ki, sərbəst
bazar sistemi, demokratik idarə usulu və liberal ekonomik düzən
yaşadığımız dövrün qəbülləndiyi ən bariz məfhumlarıdır. Ancaq, diqqət
edilməlidir ki, liberal sistemlərdə demokratik düzən yoxsa, millətin
qaragününə yol açar. Belə bir durumda, diktatorlara yaltaqlananlar bütün
imkanlar o cümlədən iqtisadi imkanlardan geniş faylanacağına görə ölkə
kausa sürükələnər. Bir tərəfdə var dövləti bitmiyən özünüküləşmiş sinif,
ötə yanda isə ac yatan kütlə yaranar. Azad bazar iqtisadiyatının
verimliliyini artıran ən önəmli faktorlarından olan rəqabət səktəyə
ugrayacağına görə ölkənin
inkişafi dayanar, rant ekonomisi qalib olar.
Yuxarıda
qeyd etdiyim türklük, Arya ırqçılarının Farsçılıq siayasətənin
qarşısında dayana biləcək təkcə ideolojidir. Onun üçün bu təfəkkürü
təhrif edib çeşitli yalanlarla milli
hərəkatımızı
bu dirənç hissindən yoxsunlaşdırma çabalarına inanmamalıyıq. Güney
Azərbaycanda “ haray haray mən Türkəm” şuarının dəyəri bilinməli və
sonuna qədər dəvam etdirilməlidir.
Hörmətlə : Böyük Rəsuloğlu
23.08.2012
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر