اورمو ایشچیلری : ارمنستان با جمعیتی حدود 3 میلیون در همسایگی 4 کشور ایران،ترکیه،آذربایجان شمالی و گرجستان قرار دارد.ارمنستان قبل از استقلال بخشی از جماهیر شوروی بود اگرچه صنایع و اقتصاد متناسبی داشت اما به شدت نیازمند مرکزیت شوری بود و به همین دلیل نیز بعد از استقلال نیازهای ارمنستان باعث کاهش توسعه در ارمنستان شد.ارمنستان به دلایل نژادی با تهاجم به آذربایجان شمالی منطقه قره باغ آذربایجان شمالی را تحت اشغال خود در آورد که باعث شد روابطش با ترکیه ،آذربایجان
شمالی قطع شود.در جنگ قره باغ ارمنستان از سوی 3 کشور از 4 همسایه خود در محاصره بود. اشغال قره باغ نه تنها منفعتی برای ارمنستان نداشت بلکه همین موضوع باعث شد اقتصاد ارمنستان بعد از جنگ دچار ضرر و زیان عمده ای شود.فاسد اقتصادی از مشکلات عمده دیگر ارمنستان است که نفس برای جنگیدن را نگذاشته است اما با تمام این مشکلات و موانع ارمنستان قره باغ را تحت اشغال خود دارد و در روزهای اخیر ریس جمهور ارمنستان آذربایجان را به تهاجم و جنگ دوباره تهدید کرد.شاید برای فهمیدن اینکه دل گرمی ارمنستان از کجا نشات می گیرد بهترین راه نگاه جغرافیایی است که می توان داشته باشیم.
ترکیه
ارمنستان درمیان دو کشور ترک آذربایجان شمالی و ترکیه قرار گرفته است.این کشور با ادعای نسل کشی دولت عثمانی موجب شده که روابطشان با بزرگترین و قدرتمندترین کشور منطقه ترکیه قطع شود.اگرچه در طی سالهای گذشته دولتهای مختلف ترکیه از سکولارو ناسیونالیست تا اسلامگرا سعی در تقویت روابط داشتند با بی توجهی ارمنستان امیدهایشان برآب شد.دولت اردوغان نیز سعی در بهبود روابط داشت و عبدالله گل ریس جمهور ترکیه برای تماشای فوتبال دوستانه به ارمنستان سفر کرد اما حوادث بعد از آن نتیجه عکس داد. آخرین رخداد مهم در روابط ارمنستان و ترکیه مربوط به فشار لابی ارمنی در فرانسه بود که قانون مجازات انکار نسل کشی ارامنه تصویب شد.تصویب این قانون در فرانسه روابط دو کشور ترکیه و ارمنستان را به نقطه شروع بازگردانند.
آذربایجان شمالی
شاید تنها نکته ای در روابط ارمنستان و آذربایجان شمالی وجود دارد قره باغ است.منطقه قره باغ با جمعیتی شامل ارمنیان و آذربایجانی ها توسط ارمنیان و کمک دولت ارمنستان به اشغال درآمد . منطقه قره باغ در مقایسه با وسعت آذربایجان نسبت 20 درصدی را نشان می دهد و این یعنی قره باغ برای آذربایجان شمالی به معنی آبرو و اعتبار است و بیشک درصورت تداوم وضعیت کنونی سایه جنگ بر دو کشور به مدت طولانی خواهد بود .بسیاری از آذربایجانی ها مجبور به مهاجرت شده اند.قره باغ نیز به بازیچه نمایش قدرتهای منطقه ای و بین المللی تبدیل شده است به طوریکه برای حل مناقشه قره باغ گروه مینسک با حضور کشورهای نظیر روسیه فرانسه و آمریکا تشکیل شد.تشکیل این گروه تماما به نفع سیاست خارجه ارمنستان و به ضرر خود ارمنستان تمام شد.چراکه در فرانسه حدود 500هزار نفر در آمریکا حدود 1میلیون 500 هزار نفر و در روسیه 1 میلیون 200 هزار نفر ارمنی زندگی می کنند.می توان قدرت لابی های ارمنه در فرانسه با تصویب قانون مجازات انکار نسل کشی فهمید.بیشک گروه مینسک گروه بی طرفی نخواهد بود و باعث می شود روابط رامنستان و آذربایجان شمالی بهبود نیابد.ارمنستان در چند روز گذشته توسط مقام ریس جمهوری آذربایجان شمالی را تهدید تهاجم کرده است که گواه عدم بهبود روابط حتی در صورت عدم وقوع جنگ بین دو کشور می باشد.
گرجستان
گرجستان یکی دیگر از کشورهای همسایه رامنستان است که سابقه تاریخی مشترکی نیز دارند و ارمنی های نیز در گرجستان زندگی می کنند.درگیری روسیه با گرجستان سایه خود را بر روابط ارمنستان و گرجستان نیز انداخته است.حمایت روسیه از منطقه آبخازیای جنوبی و جنگ با گرجستان باعث شد روابط با روسیه قطع شود ارمنستان نیز شریک استراتژیک روسیه در منطقه قفقاز می باشد و بدین جهت روابط ارمنستان و گرجستان چندان خوب نیست اگرچه ارمنستان به خوبی می داند گرجستان نقش مهمی دارد و بدین جهت سعی در افزایش روابط دارد اما لابی های ارمنی ، دخالتهای روسیه و رفتار ارمنی ها در ماجرای استقلال آبخازیای جنوبی روابط دو کشور را کم رنگ تر کرده است اما به تیرگی روابطشان با ترکیه یا آذربایجان شمالی نیست.
ایران
ایران با کشور ارمنستان با وجود تفاوتهای دینی روابط بسیار خوبی دارند دلیلش حمایت از سیاست خارجه ارمنستان است. ارامنه ایران با جمعیتی کمتر از 200 هزار نفر دارای نماینده در مجلس می باشند.در جنگ قره باغ ایران به ارمنستان تسلیحات جنگی فرستاد و حال نیز بخش بسیاری از سرمایه گذاریها در قره باغ اشغال شده توسط ایران انجام می گیرد.دو خط لوله گاز ایران را به ارمنستان منتقل می کنند که به گزارش واحد مرکزی خبر ایران اولین خط لوله با هزینه 15 میلیون دلار که 10 میلیون دلار آن را ایران به ارمنستان وام داد و مابقی نیز توسط ایران پرداخت شد این گزارش در هنگام افتتاح خط دوم لوله گاز منتشر شد.حال نیز ارمنستان گاز رایگان از ایران دریافت می کند.بخش قره باغ اشغال شده بیشترین کمکها را از ایران دریافت می کند در حالیکه مردم آواره این مناطق اکثریت شیعه بودند.اخیر وزیر کشور به همراه چند استاندار آذربایجان جنوبی به ارمنستان سفر کردند تا راههای افزایش مناسبات را بررسی کنند.وزیر کشور ایران نجار قبل از سفرگفت هیچ عاملی نمی تواند روابط دو کشور را خدشه دار کند. بیشتر سرمایه گذاریهای ایران توسط ارگان های دولتی و سپاه پاسداران انجام می گیرد و ماهیتشان نیز تکمیل و توسعه زیرساختهای ارمنستان می باشد که به ساخت سد و نیروگاه می توان اشاره کرد. ریس جمهوری ایران نیز بارها از پروژه انتقال گاز ایران به اروپا از طریق ارمنستان سخن گفته است درحالیکه کشورهای منطقه مانند آذربایجان با همکاری ترکیه در حال اجرای پروژه مشابه ای بودند.
روابط سیاسی ایران و ارمنستان را نباید تابع روابط اقتصادی و منطقه ای دانست بلکه برعکس تنها عامل افزایش روابط عامل سیاسی است. ایران اگرچه بعد از انقلاب تغییر ماهیت داده است اما گویا سیاستهای نژادی خود را تغییر نداده است.حمایت از ارمنستان توسط ایران نوعی به مبارزه کشاندن ترکیه و علی الخصوص آذربایجان شمالی می باشد.ارمنیان خود را ایرانی می دانند و تعلق نژادی با ایرانیان دارند درحالیکه مردم و ملت ایران تعلق خاطری با دیگر کشورها همسایه خود آذربایجان شمالی و ترکیه ندارند.همین عامل بر تمامی روابط ایران با کشورها منطقه حاکم است مناقشه بر سر سه جزیره امارت متحده عربی ، مناقشه بر سر نام خلیج عربی همگی ساخته ایده نژاد آریایی و آریایی بودن ایرانیان دارد.
جسارت ارمنستان از کجا نشات می گیرد؟
با در نظر گرفتن شرح بالا می توان نقش ایران در پابرجا ماندن ارمنستان را فهمید. نقش ایران در اقتصاد ارمنستان غیرقابل انکار است اقتصاد ضعیف و بیمار ارمنستان توان ایستادن را ندارد و بدون کمکهای خارجی ارمنستان را باید در لابه لای تاریخ جستجو کرد ولی این کمکهای خارجی ،مخصوصا بخششهای ایران است که به اقتصاد ارمنستان تنفس مصنوعی می دهد.وقوع جنگ قره باغ می توانست ارمنستان را به خاک سیاه بنشاند اما باز این ایران بود که با کمکهایش ارمنستان از باتلاق جنگ بیرون کشید و باعث شد 20 درصد خاک آذربایجان شمالی به تصرف ارامنه درآید.ارمنستان در جنگ قره باغ از 3 طرف در محاصره تنها از ایران کمک می گرفت.باید قره باغ و تداوم اشغال آنرا اشغال ایران خواند چراکه بی تردید در صورت نبود کمکهای ایران و سرمایه گذاریها ایران در ارمنستان و قره باغ چهره دیگری از مرزهای جغرافیایی را شاهد بودیم. ایران که صدای اسلامیتش گوش جهانیان را کر کرده موجب آوارگی مردم آذربایجان شد که برخلاف ارمنی ها همگی شعیه بودند
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر